آبیاری قطره ای عبارتست از پخش آهسته آب بر سطح یا زیر خاک به صورت قطرات مجزا ، پیوسته ، جریان باریک یا اسپری ریز از طریق قطره چکانها یی که در طول خط انتقال آب قرار دارند گرچه در محیط گلخانه می توان تمام خاک گلدان را، بدین شیوه مرطوب نگاهداشت ولی در مزرعه ، عملاً همه خاک گرداگرد ریشه ها مرطوب نمی گردد، ولی به تحقیق ثابت شده است که اگر حدود 25 درصد از ریشه های گیاه، به اندازه کافی، آب دریافت دارند گیاه می تواند به رشد عادی خود ادامه دهد. با آبیاری قطره ای به مقدار زیادی در مصرف آب صرفه جویی به عمل می آید. در این روش ها این امکان به وجود می آیدتا عمل آبیاری تا حد رفع نیاز آبی گیاه انجام شود و به میزان زیادی از اتلاف آب به صورت نفوذ عمقی ،ایجاد رواناب و تبخیر کاسته می شود. آبیاری قطره ای دارای روشها و مفاهیم متعددی مانند آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستری ، آبیاری فواره ای و آبیاری اسپری است .

انواع سیستم های قطره ای
آبیاری دریپ :
پخش آهسته آب برسطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته ، یا جریانهای باریک از حفره های ریز آبیاری دریپ نام دارد . در بیشتر موارد آبیاری دریپ و آبیاری تریکل ( قطره ای ) مترادف یکدیگر به کار می روند . مجرای قطره چکان قابل تنظیم است، و به فراخور نیاز گیاه، می توان میزان آب را کنترل کرد .لوله ها از پلاستیک سیاه برگزیده می شوند که هم قیمت آن ارزانتر است و هم به سبب رنگ سیاه آنها جلبک ها نمی توانند بر روی آنها رشد کنند.
آبیاری زیر بستری :
پخش آهسته آب در زیر سطح خاک از قطره چکانهایی با دبی در حدود آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستر نام دارد . این روش با آبیاری زیر زمینی متداول که در آن ناحیه ریشه گیاه با کنترل سطح ایستابی آبیاری می شود متفاوت است و نباید اشتباه گرفته شود .
آبیاری فواره ای (بابلر):
پخش آب بر سطح خاک به صورت جریان باریک یا فواره از سوراخی با دبی بیشتر از آبدهی آبیاری دریپ یا زیر بستری اما معمولاً کمتر از 1 گالن بر دقیقه ، آبیاری فواره ای نامیده می شود . دبی قطره چکان در این آبیاری از سرعت نفوذ نهایی خاک بیشتر است و ایجاد یک حوضچه برای نگهداری یا کنترل پخش آب ضروری می باشد.
آبیاری اسپری :
پخش آب بوسیله یک اسپری یا مه پاش کوچک بر سطح خاک به آبیاری اسپری معروف است . در این روش هوا در پخش آب نقش اساسی را بعهده دارد در حالیکه در روشهای دریپ ، فواره ای و زیر بستری ، خاک عامل اصلی محسوب می گردد .
طرز کار کلی سیستم قطره ای :
در آبیاری قطره ای آب از یک شبکه لوله کم فشار به صورت یک الگوی از قبل تعیین شده ، پخش می گردد . وسیله خروج آب به خاک « قطره چکان » نام دارد . قطره چکانها از طریق یک نازل باریک یا مسیر جریان طویل ، فشار موجود در شبکه لوله را کاهش می دهند و موجب کاهش دبی تخلیه تا حدود لیتر بر ساعت می شوند .
آب بعد از خروج از قطره چکان توسط نیروها ی کاپیلارتی و ثقل در نیمرخ خاک جریان می یابد ، بنابراین سطحی که به وسیله هر قطره چکان خیس می شود با عوامل محدود کننده جریان افقی آب محدود می گردد . در سیستم های قطره ای دور آبیاری یک روز و حتی در صورت نیاز کمتر امکان پذیر است .
برای درختان و تا کها که گیاها نی دا ئمی با فاصله زیاد از یکد یگر می باشند ، قطره چکا نها به صورت واحد های ساخته شده مجزا بوده و توسط یک زایده به خط انتقال آب مرسوم به « لوله فرعی قطره چکان » ، « شیلنگ لوله فرعی » یا « لوله فرعی » متصل می گردند .
برخی قطره چکانها به صورت لوله های اسپاگتی شکل بوده و چند خروجی دارند . این امر برای افزایش سطح خیس شده با حداقل افزایش در هزینه است . برای گیاهان ردیفی کمتر دائمی مانند گوجه فرنگی ، نیشکر و توت‌فرنگی ، لوله فرعی و قطره چکانها را با هم به صورت یک واحد قابل جدا ساختن می سازند که یا سوراخهایی به فواصل 9 تا 36 اینچ دارند مانند لوله دو محفظه ای و یا دیواره های متخلخلی دارند که آب ار آنها به بیرون تراوش می نماید . در هر دو نوع سیستم قطره ای ، لوله های فرعی به خط انتقال آب مرسوم به « مانیفولد » متصل می شوند.